Stalowy, trzymasztowy szkuner sztakslowy Związku Harcerstwa Polskiego. Pierwszym ZAWISZĄ CZARNYM był zakupiony w 1934 roku przez Związek Harcerstwa Polskiego szwedzki szkuner PETREA, zbudowany w 1901 roku. Pierwszy ZAWISZA CZARNY (ex PETREA) był drewnianym trzymasztowym szkunerem gaflowym należącym również do Związku Harcerstwa Polskiego. Pierwszy Zawisza Czarny miał, 432 m2 powierzchni żagli, 37,6 m długości całkowitej, 8,1 m szerokości, 3,1 m zanurzenia, 395 ton wyporności, pełną załogę stanowiły 52 osoby. Został on zbudowany w 1901 roku przez szwedzką stocznię I.E. Holma, A.K.Gustafssons w RAA (Szwecja), jako żaglowiec frachtowiec PETREA o takielunku trzymasztowego szkunera gaflowego. Do 1943 roku był używany przez Niemców pod nazwą "Schwarze Husar", został jednak przez nich porzucony i niszczał. Po wojnie, sprowadzony do Gdyni nie nadawał się już do remontu i został odholowany i zatopiony na wodach Zatoki Puckiej w 1949 roku.
Dzisiejszy jest jednostką zbudowaną na bazie statku rybackiego CIETRZEW, zbudowanego w 1952 roku, przebudowany powtórnie i przedłużony w 1967 roku. Statek charakteryzuje się bardzo silną budową.
W czasie regat atlantyckich w 1984 roku, żaglowiec wsławił się przeprowadzeniem brawurowej akcji ratowniczej w bardzo trudnych warunkach pogodowych, w rejonie Bermudów, ratując część załogi żaglowca MARQUES, który zatonął tam w niespodziewanym i niezwykle gwałtownym szkwale. Po wzięciu rozbitków na pokład ZAWISZA pozostał nadal w rejonie wypadku, poszukując ofiar, pomimo wysokiego stanu morza i bardzo silnego wiatru. Na Bermudach - dokąd zawinął żaglowiec i jego załogę powitano jak bohaterów.
Dziś na Zawiszy Czarnym organizowane są rejsy harcerskie, młodzieżowe i nie tylko. Każdy zainteresowany może sam zorganizować swój rejs (kluby, szkoły, firmy, osoby prywatne) lub wykupić miejsce na jednym z otwartych rejsów, organizowanych cyklicznie kilka razy do roku. Cykliczne rejsy to miedzy innymi rejs oficerski, młodzieżowy rejs Wikingów, Bałtycki rejs Zimowy czy rejs z Betlejemskim Światłem Pokoju. Od 2011 roku Zawisza Czarny uczestniczy w światowej sztafecie przekazującej Betlejemskie Światło Pokoju, płynąc z nim do Szwecji i Danii.
Obecnie armatorem statku jest Fundacja Harcerstwa Centrum Wychowania Morskiego ZHP. Sponsorem żaglowca Zawisza Czarny jest Grupa Energa.
Ważne daty:
- 15 lipca 1961 – podniesienie bandery
- 1984 – udział w akcji ratowniczej barku Marquez (i uratowanie 8 członków jego załogi)
- 1990 – rejs dookoła świata
- 1992 – Udział w regatach Columbus – Rejs do USA
- 1999 – dwukrotne opłynięcie przylądka Horn
- 2000 – Rejs Pokoju z załogą z Izraela, Palestyny, Cypru, Grecji i Turcji
- Udział w Światowych jamboree Skautowych (w Chile, Londynie, Szwecji)
- Od 2005 roku rejsy z niewidomymi – Zobaczyć Morze (w 2015 X edycja)
- Od 2011 roku rejsy z betlejemskim Światłem Pokoju do Danii i Szwecji (w 2016 roku VI edycja)
DANE TECHNICZNE
Rok budowy: 1952 | Pow. żagli: 625 m2 |
Typ: szkuner sztakslowy | Tonaż: 164 BRT |
Dł. max: 42,7 m | Załoga: 46 osób |
Dł. kadłuba: 36,1 m | Armator: CWM ZHP |
Wys. max: brak danych m | Materiał konstrukcyjny: stal |
Szerokość: 6,7 m | Budowniczy: Stocznia Gdańska |
Zanurzenie: 4,5 m | Silnik: MAK DKW MU-423/390 KM |
Strona Armatora: http://cwm.edu.pl/